นาฬิกา Quartz ระบบนาฬิกาที่เที่ยงตรงสูง น่าใช้งาน
สำหรับผู้ที่อยู่ในวงการนาฬิกา อาจจะเคยได้ยินชื่อของนาฬิการะบบ Quartz กันมาบ้างและอาจสงสัยว่า นาฬิกาควอตซ์ (Quartz Watch) คืออะไร หรือทำไมถึงเป็นที่นิยม ส่วนหนึ่งเป็นเพราะนาฬิกาควอตซ์สามารถนำไปสวมใส่ได้ง่าย ใช้งานสะดวก และแมตช์ได้ทุกลุค รวมถึง ถือเป็นนาฬิกาที่มีความเที่ยงตรงสูง และสามารถใช้งานได้นานอีกด้วย
สำหรับผู้ที่สนใจและอยากได้นาฬิการะบบควอตซ์มาครอบครองไว้สักเรือน บทความนี้จะพาผู้อ่านไปทำความรู้จักกับนาฬิการะบบนี้มากยิ่งขึ้น
นาฬิกาควอตซ์ (Quartz Watch) คือ นาฬิกาที่ใช้พลังงานไฟฟ้าในการทำงาน โดยแบตเตอรี่ในตัวเครื่องจะส่งคลื่นไฟฟ้าผ่านตัวคริสตัลที่ฝังอยู่ในแผงวงจรไฟฟ้า ทำให้แร่ดังกล่าวเกิดการสั่นสะเทือน และวงจรนำพลังงานมาขับเคลื่อนตัวกลไกของนาฬิกา ซึ่งควบคุมการเดินของเข็มนาฬิกา หรือการแสดงข้อมูลเวลาผ่านจอแสดงผลแบบ LCD และ LED ทั้งนี้ คริสตัลที่อยู่ในนาฬิกาควอตซ์สามารถใช้ได้ทั้งแร่ควอตซ์ธรรมชาติ หรือแร่ควอตซ์สังเคราะห์
นาฬิกา Quartz มีประวัติศาสตร์และมีการพัฒนามาอยู่เรื่อยๆ ไม่ว่าจะเป็น การปรับแต่งรูปทรงของคริสตัล เพื่อให้มีการสั่นของกระแสไฟฟ้าที่สม่ำเสมอมากขึ้น เพื่อสร้างความเที่ยงตรงให้แก่ระบบนาฬิกา Quartz หรือการนำพลังงานแสงอาทิตย์มาใช้ร่วมกับตัวเรือนนาฬิกา Quartz เช่น การใช้แผงเซลล์สุริยะ (Solar Cell) ชาร์จประจุไฟฟ้า เพื่อนำพลังงานเก็บไว้ใช้กับระบบอิเล็กทรอนิกส์แทนแบตเตอรี่ เป็นต้น
แร่ควอตซ์ (Quartz) เป็นหนึ่งในแร่ที่สามารถพบได้มากเป็นอันดับต้นๆ ของโลก มีความโปร่งใส และมีความแข็งอยู่ที่ระดับ 7 โดยคุณสมบัติเด่นที่ทำให้นิยมเอามาทำนาฬิกาควอตซ์ คือ แร่ควอตซ์เป็นวัสดุเพียโซอิเล็กทริก (Piezoelectric Material) หรือวัตถุที่สามารถปล่อยกระแสไฟฟ้าออกมา เมื่อมีความกดดัน และสามารถสั่นสะเทือนได้หากไฟฟ้าไหลผ่าน
เมื่อกระแสไฟฟ้าในแผงวงจรไหลผ่านแร่ควอตซ์ จะทำให้เกิดการสั่นสะเทือนหรือการแกว่ง (Oscillation) ที่มากถึง 32,768 ครั้งต่อวินาที หรือประมาณ 32.768 KHz. ซึ่งทำให้เกิดสัญญาณทางไฟฟ้า (Electrical Pulse) ที่ส่งผ่านเครื่อง Quartz Oscillator หรืออุปกรณ์ที่ทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของกลไกนาฬิกาควอตซ์ได้ โดยยิ่งแร่มีการแกว่งที่มาก ก็ยิ่งช่วยคงความแม่นยำของการบอกเวลาและความเที่ยงตรงของนาฬิกาประเภทนี้
หลังจากที่รู้แล้วว่า นาฬิกา Quartz คืออะไร และทำไมต้องใช้แร่ควอตซ์ สำหรับผู้กำลังสนใจนาฬิกาประเภทนี้ นาฬิกา Quartz มีข้อดีมากมาย ดังนี้
ข้อดีข้อแรกของนาฬิกา Quartz คือ เป็นนาฬิกาที่มีวิธีการดูแลรักษาที่ไม่ยุ่งยาก เพียงใช้ผ้าเช็ดนาฬิกาทำความสะอาดก็ลดรอยขีดข่วน หรือฝุ่นละอองที่เกาะตามตัวเรือนได้ และสามารถหยิบมาใช้งานได้ทันที โดยไม่ต้องเขย่า หรือไม่จำเป็นต้องสวมใส่ตลอดเวลา เพื่อให้กลไกยังทำงาน ทั้งนี้ ควรบำรุงรักษาเป็นประจำ เนื่องจากนาฬิกา Quartz มีกลไกภายในที่ค่อนข้างซับซ้อน หากเกิดการสึกหรอ จำเป็นต้องใช้ความละเอียดและใช้เวลาในการซ่อมแซม
นอกจากนี้ นาฬิกา Quartz นิยมดีไซน์ให้รูปลักษณ์ภายนอกมีความเรียบง่าย ทำให้ผู้สวมใส่สะดวกสบายไม่ระเกะระกะข้อมือ และเหมาะกับผู้ใช้งานทุกเพศทุกวัย รวมถึง สามารถแมตช์กับการแต่งตัวได้ทุกโอกาส ทั้งชุดทางการ หรือไม่เป็นทางการ
ด้วยกลไกภายในของนาฬิกา Quartz ที่มีการออกแบบและมีการพัฒนา เพื่อเพิ่มความเที่ยงตรงโดยการใช้พลังงานไฟฟ้า และการปรับแต่งรูปทรงแร่ควอตซ์ให้สามารถรักษาความสม่ำเสมอของกระแสไฟฟ้าที่ไหลผ่านได้ ทำให้นาฬิกา Quartz มีการแสดงเวลาที่แม่นยำสูง ซึ่งความผิดพลาดของนาฬิกาควอตซ์จะมีระดับเพียงหนึ่งในพันของวินาที ซึ่งน้อยมากมีน้อยมากเพียงแค่หนึ่งในพันวินาทีเท่านั้นเอง
อีกข้อดีของนาฬิกา Quartz คือ ความทนทาน เนื่องจากเป็นนาฬิกาที่ภายนอกนิยมใช้วัสดุที่มีความทนต่อการสึกกร่อน นอกจากนี้ ยังมีค่าบำรุงรักษาที่ไม่สูงมาก และไม่จำเป็นต้องเปลี่ยนถ่านบ่อยๆ เพราะสามารถใช้งานได้นานถึง 2-3 ปี ต่อการเปลี่ยนถ่ายครั้งนึง
แม้ระบบของนาฬิกาจะทำมาจากประจุพลังงานไฟฟ้า และสามารถเสื่อมสภาพไปตามกาลเวลาได้ แต่โดยปกตินาฬิกา Quartz สามารถมีอายุการใช้งานได้นานหลายสิบปี
แม้นาฬิกา Quartz จะได้รับการออกแบบกลไกภายในมาอย่างพิถีพิถัน เพื่อให้สามารถบอกเวลาได้อย่างเที่ยงตรง แต่ในความเป็นจริงแล้ว นาฬิกา Quartz มีราคาที่สามารถจับต้องได้ และคุ้มค่ากับอายุการใช้งาน ที่สามารถใช้ได้หลายสิบปีอีกด้วย
นอกจากนี้ หากบางแบรนด์ออกคอลเล็กชันนาฬิกา ที่มีทั้งระบบกลไกและระบบควอตซ์ในรุ่นเดียวกัน นาฬิการะบบควอตซ์มักจะมีราคาที่ถูกกว่ากลไกอื่นอีกด้วย
แม้นาฬิกาการะบบควอตซ์จะขึ้นชื่อเรื่องความเที่ยงตรงเป็นอย่างมาก แต่หากเวลาของนาฬิกาเดินไม่ตรงเหมือนเคย อาจเกิดจากปัจจัยเหล่านี้ได้
ปัจจัยแรกที่ทำให้นาฬิการะบบควอตซ์เดินไม่ตรง คือ การตก หรือการกระแทกแรงๆ เมื่อหล่นลงพื้น เข็มนาฬิกาอาจเคลื่อนจนแสงเวลาผิดพลาดได้ ซึ่งผู้สวมใส่สามารถแก้ไขง่ายๆ โดยการหมุนเข็มให้ตรง
เมื่อถ่านหรือแบตเตอรี่หมด ระบบการทำงานของนาฬิกาก็จะอ่อนลง สำหรับนาฬิกา Quartz บางแบรนด์หรือบางรุ่นที่มี Low Power Mode ตัวเข็มวินาทีจะเดินช้าลง ซึ่งเป็นสัญญาณเตือนว่าจำเป็นต้องเปลี่ยนถ่านแล้ว โดยปกตินาฬิการะบบควอตซ์จำเป็นต้องเปลี่ยนถ่านทุก 2-3 ปี ขึ้นอยู่กับความถี่ของการใช้งานหรือลูกเล่นฟังก์ชันต่างๆ ของตัวเรือน
เมื่อถ่านหมด ไม่ควรนิ่งนอนใจปล่อยให้ถ่านที่หมดแล้วให้อยู่ในนาฬิกานานๆ เพราะในถ่านมีสารจำพวกกรดอยู่ หากสารรั่วจะทำให้กัดกร่อนตัวเรือนจนสึกหรอและเสียหายได้ จึงควรส่งไปศูนย์บริการที่รับเปลี่ยนถ่านนาฬิกา
อีกปัจจัยที่ทำให้การทำงานของนาฬิกา Quartz ผิดปกติได้ คือ อุหณภูมิ โดยปกตินาฬิกาจะเดินได้อย่างปกติในอุณหภูมิประมาณ 5-36 องศาเซลเซียส หากนาฬิกาอยู่ในอุณหภูมิที่สูงกว่านั้นติดต่อกันเป็นระยะเวลานานๆ จะทำให้ระบบนาฬิกาทำงานได้ช้าลง และบอกเวลาที่ความคลาดเคลื่อนได้
นาฬิการะบบ Quartz คือ ระบบที่ทำงานได้ด้วยแบตเตอรี่ ซึ่งกลไกภายในจะใช้การสั่นของแร่คริสตัลควอตซ์ ส่งสัญญาณไปยังแผงวงจร ทำให้เข็มของนาฬิกาเดิน ซึ่งนาฬิการะบบควอตซ์นั้นมีการทำงานที่เที่ยงตรง แม่นยำสูง มีความทนทาน ราคาน่าคบหา นอกจากนี้ ยังใช้และทำความสะอาดง่ายอีกด้วย จึงทำให้เป็นที่นิยมในกลุ่มคนรักนาฬิกา
